Różowy październik – miesiąc świadomości raka piersi

Rak piersi – dowiedz się więcej

Rak piersi stał się jednym z najczęstszych powodów umieralności kobiet w Polsce od ostatniego wieku. Najwięcej odnotowanych przypadków zachorowalności dotyczyło kobiet w przedziale wiekowym od 55 do 65 lat, natomiast umieralności – od 51 do 69 lat. Co ważne, również mężczyźni mogą zachorować, jednak dzieje się to bardzo rzadko – w 2020 roku na raka piersi zachorowało 154  mężczyzn.

Ryzyko zachorowania na raka piersi jest znacznie wyższe, gdy osoba ma w swoim organizmie mutację genu BRCA1 lub BRCA2. Można zbadać jej obecność za pomocą odpowiedniego badania krwi. Takie badanie powinny wykonać w szczególności osoby, które:

• miały w rodzinie przynajmniej 2 wypadki zachorowań na raka piersi (dotyczy trzech pokoleń wstecz),
• zachorowały lub mają krewnych z rakiem jajnika (mutacja BRCA1 i BRCA2 powoduje także raka jajnika),
• mają krewnych z rakiem prostaty, krtani lub czerniakiem,
• mają torbiele w piersiach lub jajnikach.

Ryzyko zachorowania można jednak zmniejszyć, np. przez krótkotrwałe stosowanie antykoncepcji hormonalnej, modyfikacje stylu życia (zdrowa dieta, suplementacja, wysiłek fizyczny, odpowiednia masa ciała, rezygnacja z używek), czy jak najdłuższe karmienie piersią. Osoba, która ma mutację genu BRCA1 lub BRCA2, powinna badać piersi samodzielnie co miesiąc, natomiast co pół roku wykonywać badanie palpacyjne u lekarza, badanie obrazowe piersi, badanie ginekologiczne oraz USG przezpochwowe.

Profilaktyka raka piersi – jak się badać?

Samodzielne badanie piersi to najlepsza profilaktyka raka piersi. Pozwala na samodzielną kontrolę nad zmianami w piersiach oraz na szybką reakcję w razie pojawienia się jakichkolwiek guzów. Ich szybkie wykrycie umożliwia podjęcie leczenia na etapie choroby, gdy są największe szanse na wyleczenie. Badanie piersi powinno się wykonywać już od 20 roku życia, najlepiej co miesiąc, tydzień po miesiączce. Na kontrolę należy poświęcić odpowiednią ilość czasu, żeby nie była wykonywana w pośpiechu. Poniżej zamieszczamy instrukcję, jak odpowiednio badać piersi w domu.

1. Stań przed lustrem bez biustonosza i podnieś obydwie ręce do góry. Sprawdź, czy nie widzisz żadnych zmian w kształcie i kolorze piersi. Szczególnie przyjrzyj się części piersi przy dole pachowym. Zobacz, czy piersi się nie marszczą i czy brodawki nie są wciągnięte.
2. Taką samą obserwację przeprowadź w pozycji z rękami na biodrach lub opuszczonymi wzdłuż nich. Sprawdź także, czy z brodawek nie wycieka żaden płyn.
3. Następnie badanie wykonaj w pozycji leżącej. Połóż się płasko na łóżku, bez poduszki. Lewą rękę załóż za głowę i prawą ręką zbadaj lewą pierś. Zrób to za pomocą opuszków trzech palców płasko ułożonej dłoni.
4. Wykonuj koliste ruchy w każdym kierunku dookoła piersi w stronę sutka. Rób to powoli i dokładnie. Wyszukuj zgrubień i zmian w swojej piersi. Badanie wykonaj tak samo na drugiej piersi.
5. Nie pomiń żadnego miejsca piersi, zwłaszcza dołów pachowych, bo właśnie tam znajdują się węzły chłonne, które wymagają szczególnej uwagi.

Koniecznie zgłoś się do ginekologa, jeśli zauważysz jakiekolwiek zmiany w swoich piersiach, takie jak np. ich wielkość lub kształt, wciągnięta lub stercząca brodawka, wyciekający płyn z brodawek, powiększone żyły na piersiach, powiększenie węzłów chłonnych pod pachami, zmiana obrysu otoczki sutkowej. Na naszym blogu dowiesz się również, jak powinnaś dbać o piersi na co dzień. Odpowiednia pielęgnacja piersi jest tak samo ważna, jak higiena całego ciała. Nie można o niej zapominać!

Leczenie raka piersi – jak wygląda?

Żeby zdiagnozować raka piersi, należy najpierw wykonać odpowiednie badania. Do nich należą:

• mammografia,
• ultrasonografia (pozwala na odróżnienie guza od torbieli i ocenę położenia zmiany),
• biopsja cienkoigłowa (pobranie materiału za pomocą cienkiej igły),
• biopsja gruboigłowa (pobranie kawałka tkanki i ocena pod mikroskopem),
• biopsja otwarta (usuwanie guzka i otaczającej go tkanki).

Gdy nowotwór okaże się złośliwy, podejmowane są konkretne zabiegi chirurgiczne w celu jego usunięcia. Im szybciej zdiagnozuje się chorobę, tym większa istnieje szansa na wyleczenie pacjentki. Zabiegi chirurgiczne polegają na wycięciu gruczołu piersiowego wraz z węzłami chłonnymi i mięśniami piersiowymi. Jeśli nie ma możliwości usunięcia samego guza, podejmuje się wtedy mastektomię, która polega na usunięciu całej piersi. Jako leczenie raka piersi stosuje się również chemioterapię (leczenie farmakologiczne) oraz radioterapię (promieniowanie niszczące komórki rakowe).

Biustonosz a rak piersi – czy jest jakiś związek?

Oprócz samobadania piersi w domu oraz niezbędnych kontroli u lekarza warto zadbać również o odpowiedni tryb życia i dopasowany biustonosz. Trzeba o tym pamiętać szczególnie wtedy, gdy w rodzinie są predyspozycje do nowotworów złośliwych. Samo noszenie biustonosza oczywiście nie doprowadzi do powstania nowotworu, jednak źle dobrany biustonosz już może mieć wpływ na ucisk nerwów otaczających piersi.

Gdy nosisz uciskający stanik cały dzień, doprowadzasz do blokowania przepływu limfy. Jest to płyn tkankowy, który nie porusza się tak swobodnie, jak krew przez serce. Potrzebuje o wiele więcej swobody, zwłaszcza w połączeniach naczyń limfatycznych z węzłami chłonnymi. Jeśli te miejsca będą uciskane przez źle dobrany stanik, zauważysz zaczerwienienia i odciśnięcia. To oznacza, że powstały tam blokady. Lekarze na razie tylko przypuszczają, że właśnie w ten sposób powstają guzki – przez zablokowanie przepływu toksyn, które kumulują się w jednym miejscu i nie mogą przemieścić się dalej. Dlatego powinnaś zawsze pamiętać o tym, by odpowiednio dobierać stanik.

Nasza brafitterka stworzyła poradnik, w którym dowiesz się, czy Twój biustonosz jest dobrze dobrany. Dzięki temu dowiesz się, czy Twój model stanika jest dla Ciebie odpowiedni i nauczysz się, jak nigdy nie popełniać błędów przy zakupie kolejnego.